Podatek od wymiany walut: co trzeba wiedzieć
Transakcje wymiany walut są zwolnione od podatku VAT, niemniej jednak podlegają innemu opodatkowaniu. Każdy, kto zarobił na wymianie, powinien zapłacić podatek dochodowy – dotyczy to zarówno osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, jak i firm.
Zwolnienie z podatku VAT transakcji kupna i sprzedaży walut obcych (a także innych usług związanych z ich obsługą: przelewów, wpłat, wypłat) określa ustawa o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm.): „Zwalnia się od podatku: transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy”. Zasada ta obowiązuje zarówno w stacjonarnych kantorach wymiany walut, jak i internetowych.
Podatek dochodowy od osób fizycznych
Podatkiem dochodowym objęte są wszystkie dochody, które nie są wymienione w obowiązującej ustawie jako niepodlegające opodatkowaniu. Wynika z tego, że jeżeli osoba po prostu kupiła obcą walutę, a następnie dokonała jej sprzedaży po lepszym kursie – powinna zapłacić od tej różnicy podatek dochodowy: „walutowy”. Powinna przynajmniej w teorii, ponieważ urzędy skarbowe nie zajmują się jednostkowymi przypadkami „zarobku” na walucie.
Rzecz wygląda nieco inaczej, jeśli ktoś wymienia waluty bardzo często, a te działania mają zorganizowany charakter i ich jasnym celem jest zarobek. W takiej sytuacji urząd skarbowy nie sprawdza nawet, czy dana osoba prowadzi działalność gospodarczą, skoro jej działania i tak mają charakter zarobkowy. Od tego zarobku zostanie odliczony podatek dochodowy, jeśli urzędowi skarbowemu uda się udowodnić, że dokonywane transakcje kupna, a następnie sprzedaży waluty, przyniosły jej określony dochód.
Firma a podatek od transakcji walutowych
W firmach obca waluta najczęściej pojawia się w przypadku jej zakupu lub sprzedaży w kantorze, zakupu usług lub towarów w walucie obcej czy wynagrodzenia w obcej walucie za wykonane usługi lub sprzedane towary. Od każdej z tych transakcji firma musi obowiązkowo zapłacić podatek; konieczne jest również księgowanie przeliczeń na potrzeby urzędu skarbowego.
W Ustawie o PIT można przeczytać, że przychodem lub kosztem są m.in. różnice kursowe powstałe w wyniku wykonanych transakcji wymiany walut. Podczas roku obrotowego firma może, dokonując obliczeń, osiągnąć zysk lub stratę, jednak w rocznym zeznaniu PIT musi ostatecznie rozliczyć miniony rok podatkowy, a całkowity dochód uzyskany z transakcji wymiany walut kwalifikuje się jako przychody z innych źródeł.
Stawki podatku dochodowego od osób fizycznych wynoszą 17% lub 32% w zależności od wysokości osiągniętego dochodu. Dla osób prawnych podatek dochodowy CIT wynosi 19%. W przypadku osób fizycznych, podatek należy zapłacić do końca kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Osoby prawne są zaś zobowiązane są do płacenia podatku w terminach miesięcznych lub kwartalnych, zgodnie z ustalonym harmonogramem.
Dokumentacja i ewidencja transakcji walutowych
Aby prawidłowo rozliczyć się z podatkiem dochodowym, zarówno osoby fizyczne, jak i firmy powinny prowadzić dokładną dokumentację i ewidencję transakcji walutowych. Obejmuje to między innymi faktury, umowy czy potwierdzenia przelewów. W przypadku kontroli podatkowej, taka dokumentacja może być niezbędna do udowodnienia prawidłowości rozliczeń.
Zgłaszanie dochodów z wymiany walut w zeznaniu podatkowym
Osoby fizyczne, które osiągnęły dochód z wymiany walut, powinny zgłosić ten fakt w swoim zeznaniu podatkowym (PIT) za dany rok. W przypadku firm, dochody te należy uwzględnić w zeznaniu CIT. Warto pamiętać, że niezgłoszenie dochodów z wymiany walut może skutkować koniecznością zapłaty zaległego podatku oraz ewentualnych odsetek za opóźnienie.
Możliwość odliczenia straty z transakcji walutowych
W sytuacji, gdy osoba fizyczna lub firma poniosła stratę związana z transakcjami walutowymi, istnieje możliwość odliczenia tej straty od dochodów uzyskanych z innych źródeł. W przypadku osób fizycznych, strata może być odliczona od dochodów z innych źródeł w ciągu kolejnych 5 lat. Dla firm, strata może być odliczona od dochodów z innych źródeł w ciągu kolejnych 3 lat. Ważne jest jednak, aby strata była odpowiednio udokumentowana i wykazana w zeznaniu podatkowym.
